NGHI LỄ THỜ CÚNG Ở ĐỀN, PHỦ VỚI TÍN NGƯỠNG THỜ MẪU

NGHI LỄ THỜ CÚNG Ở ĐỀN, PHỦ VỚI TÍN NGƯỠNG THỜ MẪU

Tín ngưỡng thờ Mẫu hay Đạo Mẫu là một trong những tín ngưỡng lớn ở Việt Nam. Có thời kỳ loại hình tín ngưỡng này bị cấm vì bị cho là mê tín, dị đoan, song với những giá trị, tính nhân văn vốn có, Đạo Mẫu đã được nhìn nhận lại một cách nghiêm túc. 

Nghi lễ thờ cúng ở đền, phủ với tín ngưỡng thờ Mẫu

– Mẫu Đệ Nhất (Thiên Phủ). Danh hiệu: Mẫu thượng thiên .Thiên tiên thánh mẫu , Liễu Hạnh Quỳnh Hoa công chúa , tam thế sinh hóa , sắc phong Chế Thắng Hòa Diệu Đại Vương Mã Hoàng công chúa 

– Mẫu Đệ Nhị (Nhạc Phủ). Danh hiệu: Mẫu Thượng Ngàn .Sơn Lâm Chúa Tiên , Quế Hoa công chúa ,Lê triều công thần , Diệu Tín Diệu Nghĩa thiền sư , sắc phong Lê Mại Đại Vương 

– Mẫu Đệ Tam (Thoải Phủ). Danh hiệu: Mẫu Thoải cung .Thủy Cung công chúa .Bát Hải Động Đình Thần Nữ .Bạch Ngọc Thủy Tinh Xích Lân Long Nữ công chúa 

Văn kiều thỉnh hát rằng : 

Thỉnh mời Đệ Nhất Thiên Tiên

Sắc phong Chế Thắng xe loan ngự về

Phủ Dày Vân Cát thôn quê

Giáng sinh vào cửa họ Lê cải Trần

Hình dong cốt cách thanh tân

Mười năm định giá hôn nhân xướng tùy

(trích ” Văn thỉnh Mẫu Đệ Nhất Thiên Tiên”) 

Thỉnh mời Đệ Nhị Chúa Tiên

Vốn xưa bà ngự trên đền Đông Cuông

Hình dong nhan sắc khác thường

Giá danh đòi một hoa vương vẹn mười

Biết đâu lá thắm thơ bài

Lòng trinh chẳng động một vài giá xuân

(trích ” Văn thỉnh Mẫu Đệ Nhị Thượng Ngàn”) 

Thỉnh mời Đệ Tam Thánh Tiên

Xích Lân Long Nữ ngự đền thoải cung

Kính Xuyên sớm kết loan phòng

Thảo Mai tiểu thiếp ra lòng gieo oan

Kính Xuyên chẳng xét ngay gian

Nỡ đem đầy chốn lâm sơn một mình

(trích ” Văn thỉnh Mẫu Đệ Tam Thoải Cung”)

Trình tự dâng lễ

 –  Theo lệ thường, người ta lễ thần Thổ địa, thủ Đền trước, gọi là lễ trình. Gọi là lễ trình vì đó là lễ cáo Thần linh Thổ Địa nơi mình đến dâng lễ. Người thực hành tín ngưỡng cao lễ Thần linh cho phép được tiến hành lễtại Đình, Đền, Miếu, Phủ 

Sau đó người ta sửa sang lễ vật một lần nữa. Mỗi lễ đều được sắp bày ra các mâm và khay chuyên dùng vào việc cúng lễ tại Đình, Đền, Miếu, Phủ. 

– Kế đến là đặt lễ vào các ban. Khi dâng lễ phải kính cẩn dùng hai tay dâng lễ vật, đặt cẩn trọng lên bàn thờ. Cần đặt lễ vật lên ban chính trở ra ban ngoài cùng.

– Chỉ sau khi đã đặt xong lễ vật lên các ban thì mới được thắp hương.

– Khi làm lễ, cần phải lễ từ ban công đồng vào trong cung chính ở gian giữa sau đó lễ từ trong ra ngòai ở 2 gian bên . Thường lễ ban cuối cùng là ban thờ cô thờ cậu.

– Thứ tự khi thắp hương:

Thắp từ trong ra ngoài

Ban thờ chính của điện được đặt theo hàng dọc, ở gian giữa được thắp hương trước.

Các ban thờ hai bên được thắp hương sau khi đã thắp xong hương ban chính ở gian giữa.

Khi thắp hương cần dùng số lẻ: 1, 3, 5, 7 nén. Thường thì 3 nén.

Sau khi hương được châm lửa thì dùng hai tay dâng hương lên ngang trán, vái ba vái rồi dùng cả hai tay kính cẩn cắm hương vào bình trên ban thờ. 

Nếu có sớ tấu trình thì kẹp sớ vào giữa bàn tay hoặc đặt lên một cái đĩa nhỏ, hai tay nâng đĩa sớ lên ngang mày rồi vái 3 lần.

Trước khi khấn thường có thỉnh chuông. Thỉnh ba hồi chuông. Thỉnh chuông xong thì mới khấn lễ.

 Khi tiến hành lễ dâng hương bạn có thể đọc văn khấn, sớ trình trước các ban, hoặc chỉ cần đặt văn khấn, sớ trình lên một cái đĩa nhỏ, rồi đặt vào mâm lễ dâng cúng cũng được. 

Khi hoá vàng thì phải hoá văn khấn và sớ trước

Văn Khấn ở đền phủ trong tín ngưỡng thờ Mẫu : 

Nam mô a di Đà Phật! 

Nam mô a di Đà Phật! 

Nam mô a di Đà Phật!

– Con lạy chín phương trời, mười phương đất

– Chư phật mười phương mười phương ,mười phương chưphật

– ngũ phương ngũ phật, thập phương thập phật

– Hằng hà sa số Đức Phật công đức, công lượng vô biên 

– Con xin sám hối con lạy đức Cao thiên Thượng thánh- Đại từ Nhân giả – Huyền khung Cao Thượng đế -Ngọc Hoàng Đại Thiên tôn 

– Con sám hối Đại Thánh Nam Tào Lục Ty duyên thọ tinh quân

– Con sám hối Đại Thánh Bắc Đẩu Cửu hoàn giải ách tinh quân

– Bắc Cực Trung Thiên Tam nguyên tam phẩm tam quan

– Cửu tinh thiên chúa thập nhị bát tú

– Dưong phủ ngũ nhạc thần vưong

– Địa phủ thập điện minh vưong

– Con xin sám hối đến Thái Ninh Phủ ,Bát Hải Linh Từ xám hối Vua Cha bát Hải động đình 

Con sám hối Cửu trùng thánh mẫu , bán thiên công Chúa Thiên tiên thánh mẫu

 Con Sám hối Quốc Mẫu Vua Bà Bơ Toà Thánh Mẫu 

– Mẫu đệ nhất thiên tiên quỳnh hoa Liễu Hạnh

Mã Hoàng Công chúa, sắc phong Chế Thắng Hoà Diệu đại vương, gia phong Tiên Hương thiên tiên Thánh Mấu.

– Đức Mẫu thượng ngàn Diệu nghĩa diệu tín thiền sư

Tuần Quán Đông Cuông đệ nhị đỉnh thượng cao sơn triều mường Sơn tinh công chúa Lê Mại Đại Vương.

– Thánh Mẫu Đệ Tam thủy cungXích Lân long Nữ,Thủy Tinh Công chúa,Hàn Sơn Linh Từ

Con lạy trần triều hiển thánh Hưng Đạo Đại Vưong 

– Trần triều Khải Thánh , Vương Phụ Vưong mẫu Vương phu nhân

– Vương Tử , vương nữ , vương tể , vương tôn

– Tứ vị Vưong tử

– Nhị Vị Vương cô

– Phạm tướng quân

– Cô bé cửa suốt

– Cậu bé cửa đông 

Con lạy công đồng thánh chúa: Hội đông thánh chúa:chúa mán ,chúa mường, nùng dao sơn trại 

– Chúa sơn lâm ,chuá sơn trang 18 cửa ngàn, 12 cửa bể 

– Con xám hối tới ba toà chúa bói, bảy tòa chúa chữa 

– Chúa đệ nhất Tây Thiên

– Đệ Nhị Nguyệt Hồ

– Đệ tam Lâm thao 

Con lạy Tam phủ Công Đồng, Tứ phủ Vạn linh

Bách vị các quan ngũ vị tôn quan 

+ Quan đệ nhất Thượng Thiên

+ Quan đệ nhị thượng ngàn

+ Quan đệ tam thoải phủ

+ Quan đệ tứ khâm sai

+ Quan đệ ngũ tuần tranh

Con xám hối Điều thất tôn quan

– Hoàng triệu tôn quan

 Con lạy tứ phủ chầu bà thập nhị chầu bà

Con lạy Chúa Bà Ngũ phương bản Cảnh năm phưong bản xứ 

Chầu chúa thác bờ

 Tứ phủ thánh hoàng

Tứ phủ thánh cô 

Tứ phủ thánh cậu

Con lạy ngũ dinh thần tướng- ngũ hổ thần quan 

Con lạy Thanh xà đại tướng quân 

Bạch xà đại tướng quân 

Con lạy công đồng các bóng các giá, mười tám cửa rừng, mười hai cửa bể 

Con lạy chầu chúa thủ đền cùng quan thủ điện, thổ địa thần kỳ thần linh bản xứ 

Đê tử con là:……………………………………………………………………. 

Ngụ tại:…………………………………………………………………………………

Kim niên kim nguyệt ,cát nhật lương thời

Canh Dần  niên…nguyệt…..thời

Đệ tử con nhất tâm nhất lễ ,đêm tưởng ngày mong nhất tâm chí thiết ,nhất dạ chí thành 

Nhất tâm tưởng vạn tâm cầu.tu thiết nhang hoa kim ngân lễ vật tờ đơn cánh sớ 

Mang miệng đến tâu mang đầu đến bái cửa dình thần tam tứ phủ……linh từ 

Trên mẫu độ dứoi mẫu thương,vuốt ve che chở gia hộ độ trì cho đệ tử con để 3 tháng hè chín tháng đông .Đầu năm chí giữa nửa năm chí cuối……………………………

Lê Công