CÁC CHỦNG LOẠI CÔ HỒN

CÁC CHỦNG LOẠI CÔ HỒN

Cô hồn, được hiểu là những vong linh chưa chấp nhận sự thật rằng bản thân đã chết, hoặc còn quá nhiều tham luyến trần thế, triền buộc bởi dục vọng chưa được thỏa mãn lúc sinh tiền, hoặc chịu sự khuyến hoặc của tà sư bại thánh mà khiến cho Chân hồn không xuống âm thành, không thể chuyển luân vãng sinh. 

Trong “Thanh Huyền Thiết Quán Thí Thực Khoa Nghi” tường thuật một số loại cô hồn – một trong nhiều đối tượng của việc siêu độ. Siêu độ pháp hội ấy, tức nương nhờ Từ Quang nơi Đại Đạo mà soi chiếu u hồn, đặng cứu độ chúng sinh xuất ly khổ hải, hàm đăng Đạo ngạn. 

Trong phần “Thập tứ triệu thỉnh”, bản văn chỉ ra các loại cô hồn, có thể kể đến như: “luy triều đế chủ, lịch đại hậu phi” – quốc vương, hoàng hậu; “văn chương tú sĩ, tài nghệ danh nho” – nho sĩ; “chiêu đề nạp tử, lan nhược cao lưu” – tăng sĩ; “lâm cung vũ sĩ, kim giản huyền lưu” – đạo sĩ; “triều đường khanh tướng, quận ấp quan liêu” – quan khanh trong triều; “trúc đài bái tướng, bỉnh việt võ thần” – võ tướng binh tốt; “hành thuyền lữ khách, cổ đạo kinh thương” – khách buôn thương nhân; “điền trù lão tẩu, nam mẫu nông phu” – nông dân cấy cày, v.v… Ngoài ra, các chủng cô hồn còn được triệu thỉnh đàn tràng như cô hồn gần-xa nơi đàn tràng, từ trong chính quốc độ này cho đến biên thùy xa xôi. 

Song, “Thập tứ triệu thỉnh” chỉ mang tính hình tượng hóa, khi xa khi gần, khi cụ thể khi trừu tượng. Với việc phân chia các loại cô hồn, Đạo giáo vẫn thường phân ra dựa trên tình cảnh tử vong của một người thuở sinh tiền. Theo đó, gồm 10 loại: Sát thương, tự ải, nịch tử, thai thương, trủng tụng, tà yêu, dược tử, oan trái, phục liên và ngục tử.

Theo đó, sát thương cô hồn là những người chết dưới lưỡi đao kiếm búa riều, vũ khí nóng lạnh, bị người khác sát hại mà nên. Tự ải cô hồn là những người chết do tự sát. Nịch tử là những người chết đuối, chết nước. Thai thương là người khó sinh mà thác, hoặc mẫu tồn tử vong, hoặc tử tồn mẫu vong, hoặc mẫu tử đồng vong mạng. Trủng tụng là các cái chết gây nên do việc tranh đấu, tố tụng nhau mà thành. Tà yêu là do khắc hại bởi tinh tà võng mị. Dược tử là những người chết do dùng thuốc, hoặc sai thuốc, hoặc không có thuốc chữa trị. Oan trái là những người chết oan ức do các mối tương quan xã hội. Phục liên được hiểu là liên lụy do người khác hoặc “tổ khảo phục liên” do tiền nhân tông tổ ảnh hưởng hậu thế. Cuối cùng, ngục tử cô hồn là các chủng cô hồn chết trong ngục tù.

Nói 10 loại căn cứ theo các hình thức tử vong không có nghĩa là ai chết trong trường hợp đó đều quy về “cô hồn”. Có những vong linh chết trong tình cảnh đó, nhưng buông bỏ, không chấp trước về cái chết, chịu quay về âm thành mà thụ lãnh xét án, thời đều đi theo trình tự luân hồi triển chuyển như thường lệ. Như vậy, muốn xem xét một vong linh phải cô hồn hay không, phải trông xem họ đã chấp nhận cái chết của mình hay chưa, đã luyến tiếc ở lại hay đã rời trần mà chầu Hoàng Tuyền. Đó cũng là tỏ ý của “cô hồn” vậy!

“Nhất chú phản hồn hương, Kính thông tam giới lộ, Duy nguyện Đại Từ Bi, Tuyên dương bí mật ngữ. Bạt độ vong linh, Xuất ly địa ngục tam đồ khổ. Nhân sinh bách tuế như tại mộng trung du. Nhất đán vô thường quy hà xứ, Linh hồn tòng thử nhất khứ thượng Nam Cung, Triều lễ Vô Thượng Hư Hoàng Tôn. Vô Thượng nguyện vong linh, Thượng nguyện tảo siêu thăng”.