ĐỊA LÝ TẢ AO TIÊN SINH LÝ KHÍ DIỄN CA CHƯƠNG THỨ TÁM

(98) Thì tìm long nội đất liền quá cung

(99) Thanh long liên châu cao phong
(100) Kim tinh thổ phụ phát dòng trưởng nam
(101) Con gái về bên hổ sơn
(102) Hổ cao thì phát sơn bàn cho thông
(103) Phản hổ con gái lộn chồng
(104) Phản long trai nó ra lòng bất nhân
(105) Vô long như người vô chân
(106) Vô hổ như đứa ở trần không tay
(107) Trông long hổ lấy làm thầy trước
(108) Sau sẽ tìm lấy chỗ huyệt chôn
(109) Nước chẳng tụ đường kể chi
(110) Kiếm ăn cũng khá xong thì lại không
(111) Con trai thì ở bất trung
(112) Con gái thất tiết chả dùng cả hai

Phần này Cụ Tả Ao đề cập đến lý khí:
Cái thế Long đi ở Việt Nam hay tạo ra những kiểu đất “Trưởng bại thứ thành”, nghĩa là con trưởng hèn kém nghèo khó và con thứ lại giàu sang quyền quý. Nhiều người để đất muốn xin thầy kiếm cho ngôi đất nàng ngành Trưởng lên
Cụ Tả Ao chỉ cho biết phép tìm đất cho con Trưởng phát, dưới đây:
(97) Muốn cho con trưởng phát tiên
(98) Thì tìm long nội đất liền quá cung
Có nghĩa là muốn cho con trưởng phát trước thì nên tìm kiểu đất mà tay Long ở bên trong cùng tức là Long Nội nhiều kiểu đất có nhiều tầng Long hổ dài ra ôm vòng tới trước Án, hay tay Long có đoạn cuối nổi lên như cái gò làm án. Được kiểu đất như vậy con Trưởng sẽ phát trước con thứ.
Trên kia là cách để đất cho con trưởng phát, hưởng trước nhưng nếu muốn con trưởng phát lớn thì phải kén đất:
(99) Thanh long liên châu cao phong
(100) Kim tinh thổ phụ phát dòng trưởng nam
Đó là ở kiểu đất trên tay Long nổi lên những ụ cao tròn liền nhau (liên châu cao phong)
Trên tay Long có gò cao tròn (kim) hay vuông (thổ) cũng đều tốt.
Còn nói đến con gái và con thứ phải nói đến tay Hổ.
(101) Con gái về bên hổ sơn
(102) Hổ cao thì phát sơn bàn cho thông
Hổ sơn là tay hổ của huyệt. Nó là tay phải của huyệt ôm vòng vào trước huyệt. Tay hổ có ụ cao thì tốt. Long càng dài nhọn thì hổ càng cao, thủy đầu càng tốt. Trên tay Hổ có khúc nào cao lên đúng vị trí cần thiết, ứng vào người gái trưởng, gái thứ, gái út thì người con gái đó sẽ phát.
Ở hướng Tốn con gái trưởng phát.
Hướng Ly con gái thứ phát
Hướng Đoài con gái út phát.
Câu “Hổ cao thì phát” đã nói rồi còn câu “Sơn bàn cho thông” ta phải hiểu rằng cụ Tả Ao khuyên ta nên hiểu và biết cắt nghĩa cho thông hình dáng của núi gò đống. Tất cả gọi là sơn bàn của cuộc đất.
Tay Long và tay Hổ còn phải luôn luôn ôm chầu về huyệt. Nếu tay Long Hổ mà quay ra (phản Long hay phản Hổ) hoặc phá nhau, đâm vào nhau (Long Hổ kình quyền) thì rất xấu. Cụ Tả Ao cắt nghĩa ở câu:
(103) Phản hổ con gái lộn chồng

(104) Phản long trai nó ra lòng bất nhân
Đất phản Hổ thì con gái không được đoan chính hay đường chồng con rất xấu, nếu không thì con gái cũng bị tai nạn hình thương, còn đất phản Long thì con trai lông bông, vô tình với gia đình và xã hội hoặc bất nhân bạc ác hay bị khắc hại.
– Phản long phản hổ ta đã bàn rồi. Thế mà Long Hổ nhiều khi còn xảy ra trường hợp đặc biệt khác nữa: như kiểu đất thiếu một tay Long hay thiếu một tay Hổ.
(105) Vô long như người vô chân
(106) Vô hổ như đứa ở trần không tay
Thật vậy, trong một kiểu đất đủ kết mà thiếu một tay Long hay một tay Hổ trong nó lệch lạc khó coi làm sao. Khi nhìn nó ta có cảm tưởng như nhìn một người thiếu một tay hay thiếu một chân.
Đây là loại đất đặc biệt, vô Long vô Hổ thì có tội, nhưng thay vào tay Long tay Hổ, khiếm khuyết đó, mà có một dòng nước hay ngoại Long, ngoại Hổ hổ khuyết thì cũng có thể có đất to. Tuy nhiên đất này đôi khi trong nhà trong dòng họ vẫn có người tội lỗi, bệnh tật kinh niên. Như thế là họ gánh cái xấu cho những người khác. Họ là người đáng thương của dòng họ nào có kiểu đất vô Long hoặc vô Hổ.
Long hổ không cân đối ta cũng nên bàn thêm là:
Đất có tay Long dài thì vượng về âm phần
Đất có tay Hổ dài thì vượng về dương cơ
Long Hổ là con cháu của nhà được đất kết nên phải cho là quan trọng. Do đó khi được đất kết rồi, trước khi điểm huyệt, phân kim phải cân nhắc lại sơn bàn về Long Hổ cho kỹ
(107) Trông Long hổ lấy làm thầy trước
(108) Sau sẽ tìm lấy chỗ huyệt chôn
Phần linh tinh sau cùng này cụ Tả Ao nhấn lại và thêm ý kiến cho những gì quan trọng mà cụ đã nói qua ở trên. Sau khi nhấn thêm về Long Hổ rồi cụ lại đề cập đến Minh Đường một lần nữa.

(109) Nước chẳng tụ đường kể chi
(110) Kiếm ăn cũng khá xong thì lại không
(111) Con trai thì ở bất trung
(112) Con gái thất tiết chả dùng cả hai
Có nghĩa là Minh đường cần nhất là phải có thủy tụ thì mới có tiền, mới giàu có được. Nếu Minh đường mà không có nước thì có làm mà không hưởng.
(109) Nước chẳng tụ đường kể chi
(110) Kiếm ăn cũng khá xong thì lại không
Về phẩm của nước thì khi Minh đường có nước trong sẽ tốt hơn Minh đường nước đục.
Minh đường rộng lớn quanh năm tụ thủy mà lại trong đẹp như mặt gương là loại Minh đường quý.
Con cái nhà đó sẽ học giỏi thông minh
Trái lại lòng Minh đường lệch lạc nghiêng chênh không tụ nước thì ứng vào trai bất trung, gái thất tiết:
(111) Con trai thì ở bất trung
(112) Con gái thất tiết chả dùng cả hai
Cũng bàn thêm về nội Minh đường và ngoại Minh đường cho đầy đủ hơn.
Ta đã biết trước huyệt có Án chiều về. Vậy cứ lấy Án gần huyệt làm đích phán ra nội Minh đường và ngoại minh đường.
Nội Minh đường là loại Minh đường nằm trước huyệt sau Án gần nhất. Còn ngoại Minh đường là những chỗ nước tụ ở ngoài Án đó. Có nội, ngoại minh đường thì cũng có thể có nội án và ngoại án.
Cần nhất là nội Minh đường phải có nước. Còn ngoại Minh Đường càng có nhiều càng tốt, có ít cũng không sao.
Đất to có ba Minh đường trở lên và không dưới ba tầng Long Hổ

Lê Công