19 CÂU DANH NGÔN KINH ĐIỂN CỦA GIA CÁT LƯỢNG

19 CÂU DANH NGÔN KINH ĐIỂN CỦA GIA CÁT LƯỢNG

Gia Cát Lượng đã có nhiều câu nói bao hàm ý nghĩa sâu xa và vẫn còn nguyên giá trị cho người đời sau học hỏi. Hãy cùng điểm lại những câu nói kinh điển của ông nhé!

1. “Phi học vô dĩ quảng tài, phi chí vô dĩ thành học”: Ý nói nếu “không học sẽ không mở rộng được cái tài, không có ý chí thì học sẽ không có thành quả”.

 2. “Cúc cung tẫn tụy, tử nhi hậu dĩ”: Ý nói hết lòng tận tụy đến chết mới dừng. Người làm việc gì đó, trước hết cần phải có cái lễ nghĩa, làm việc tận tụy mới là điều đáng quý.

3. “Phu quân tử chi hành, tĩnh dĩ tu thân, kiệm dĩ dưỡng đức, phi đạm bạc vô dĩ minh chí, phi ninh tĩnh vô dĩ trí viễn”

Ý nói cái hành của người quân tử là lấy tĩnh lặng để tu thân, lấy cần kiệm để dưỡng đức, không đạm bạc thì chí không sáng, không tĩnh thì không thể nhìn xa được.

4.  “Phu chí đương tồn cao viễn”

 Tạm dịch nghĩa, người đàn ông phải có ý chí cao xa, đặt ý chí ở nơi cao xa.

 5. “Viễn lự giả an, vô lự giả nguy”

Tạm dịch nghĩa, người nhìn xa trộng rộng sẽ được bình an, người không biết lo nghĩ gì sẽ gặp nguy hiểm.

6. “Vấn chi dĩ thị phi nhi quan kỳ chí”

Muốn xem xét chí hướng của một người thì phải hỏi họ về điều phải trái đúng sai.

7. “Cùng chi dĩ từ biện nhi quan kỳ biến”

Dùng câu hỏi, lý lẽ truy hỏi đến cùng để xem khả năng ứng biến đối phó với các tình huống của của một người.

 8. “Tư chi dĩ kế mưu nhi quan kỳ thức”

 Dùng mưu kế của mình để đánh giá những kiến thức của đối phương.

9. “Cáo chi dĩ họa nan nhi quan kỳ dũng”

Đặt ra những tình huống gian nguy, khốn khó để xem sự dũng cảm của đối phương.

10. “Túy chi tửu nhi quan kỳ tính”

Dùng rượu để xem xét tính tình của một người. Con người một khi đã uống rượu, say rượu thì sẽ khó kiểm soát được hành động của mình, từ đó dễ dàng nhìn ra tính cách của một người.

11. “Lâm chi dĩ lợi nhi quan kỳ liêm”

Dùng lợi lộc, tiền bạc, công danh để xem sự liêm chính của một người. Người liêm chính thì không đánh mất mình vì lợi lộc, tiền bạc, công danh.

12: “Kỳ chi sự nhi quan kỳ tín”

Giao việc cho một người trong một khoảng thời gian nào đó để đánh giá xem chữ tín trong họ đến đâu. Người mà đã nhận việc, hứa đến thời hạn nào đó sẽ xong mà giữ đúng lời hứa thì đó là người thủ tín.

13: “Phòng gian dĩ chính, khứ xa dĩ kiệm”

Tạm dịch nghĩa, dùng chính để phòng kẻ gian, dùng tiết kiệm để loại bỏ lãng phí.

14. “Dục tư kỳ lợi, tất lự kỳ hại, dục tư kỳ thành, tất lự kỳ bại”

Tạm dịch nghĩa, ham muốn suy nghĩ về cái lợi thì tất sẽ lo lắng về cái hại, ham muốn suy nghĩ về sự thành công thì tất sẽ lo lắng về cái thất bại.

15. “Hữu nan, tắc dĩ thân tiên chi; hữu công, tắc dĩ thân hậu chi”

Tạm dịch nghĩa, khi gặp khó khăn hoạn nạn thì phải đi đầu, khi gặp công lao thì hãy lùi về đằng sau. Đây cũng là đạo lý của người quân tử xưa.

16. “Vật dĩ thân quý nhi tiện nhân, vật dĩ độc kiến nhi vi chúng, vật thị công năng nhi thất tín”

Tạm dịch nghĩa, đừng vì thân thể cao quý mà coi rẻ người, đừng vì cách nhìn của một mình mình mà đi ngược lại với nhiều người, đừng cậy năng lực mà thất tín.

17. “Thế lợi chi giao, nan dĩ kinh viễn”

Ý nói con người mà dùng nịnh bợ để kết giao thì khó mà đi được xa

18: “Vạn sự cụ bị, chích khiếm đông phong”

Tạm dịch nghĩa, mọi sự đã sẵn sàng chỉ còn chờ thời cơ

19. “Thân hiền thần, viễn tiểu nhân, thử tiên hán sở dĩ hưng long dã”

Tạm dịch nghĩa, gần gũi với người có đức có tài, rời xa kẻ tiểu nhân, vì điều này mà Tiên Hán mới thịnh vượng.

Theo 
Mai Trà biên dịch