Luận Ngũ hành Sinh Thành

Luận Ngũ hành Sinh Thành

Trời cao mênh mông, lục khí quay quanh đủ một vòng để thành bốn mùa; đất sâu âm u, ngũ

hành hóa sinh để thành vạn vật. Có thể nói là vô cùng tận mà khó đoán vậy. Thánh nhân lập

pháp để suy lối đi, không thể tránh khỏi số.Căn cứ xem lập số, đều cũng xuất phát từ tự

nhiên. Cho nên ghi ở kinh điển, giống mà khác nhau, suy tính để đạt huyền cơ, cùng để biến

thông, đều không rời khỏi con số bên trong.1 viết Thủy, 2 viết Hỏa, 3 viết Mộc, 4 viết Kim,

5 viết Thổ, đều có chỗ tự nhiên. Thủy, Tý ở Bắc phương vậy, Tý, 1 là dương, là số dương

vậy, cho nên Thủy viết là Nhất; Hỏa, Ngọ ở Nam phương vậy, Ngọ, 2 là âm , là số âm vậy,

cho nên hỏa viết là Nhị; mộc ở Đông phương, Đông, là dương vậy, là 3, là số lẻ, cũng là

dương vậy, cho nên mộc viết là Tam; kim ở Tây phương, Tây, là âm vậy, 4 là số chẵn, cũng

là âm vậy, cho nên kim viết là Tứ; thổ ứng Tây Nam cuối mùa Hạ, là số 5, là số lẻ, cũng là số

dương vậy, cho nên thổ viết là Ngũ. Bởi thế nói, số là lấy âm dương mà phối vậy. Nếu khảo

sát nghĩa sâu, thì thủy sinh ở 1. Trời đất chưa phân chia, lúc ban đầu chưa thành vạn vật, chớ

không phải thấy ở thủy trước, cho nên 《 Linh Xu kinh 》 viết: "Thái Nhất, tôn danh là

Thủy. Tiên Thiên là mẹ của địa, là nguồn gốc tiếp nối sinh ra vạn vật". Để chứng nghiệm

hiện tại, phôi quả hạt chưa thành cây cỏ, động vật có chân giống con người, thai noãn, thai

phôi đều là thủy vậy, sao không lấy là số Nhất? Cùng tụ ở thủy mà hóa thành hình thể, chớ

nói không bị khí âm dương ở trong mà sau đó mới thành. Cho nên vật nhỏ bé mà vị đắng,

tượng là hỏa vậy; vật thành thục thì ngọt, là thổ vậy. Quá ngọt thì thành nhạt, nhạt, là gốc

vậy. Nhưng mà con người nhận khí âm dương của cha mẹ mà hóa sinh thành, cho nên đầu

tiên sinh hai quả thận, thận trái thuộc thủy, thận phải thuộc hỏa. Hỏa viết là Mệnh Môn, chính

là hỏa dựa vào thủy mà thấy sau. Cho nên viết là thứ 2. Tượng quả hạt cây cỏ, lớn nhỏ tuy có

khác, trong đó cả hai đều có lấy hợp nhau lại, cũng giống như thận con người, cũng có dấu

hiệu âm dương. Là lấy vạn vật không phải âm dương hợp thể thì không thể hóa sinh vậy. Đã

là âm dương hợp thể, rồi mới đến Xuân sinh mà Thu thành, cho nên thứ 3 viết là mộc, thứ 4

viết là kim. Tượng thủy có chỗ nối liền, hỏa có chỗ ẩn tàng, mộc có chỗ phát sinh, kim có chỗ

ly biệt, chớ không phải tất cả đều dựa vào thổ mà sau mới thành vậy. Cho nên kim mộc thủy

hỏa đều chờ thổ mà mới sau. Bao gồm số của thổ, lấy 5 định sẵn, thì thủy là 6, hỏa 7, mộc 8,

kim 9; thổ thường lấy 5 là số sinh không thể đến 10, thổ không đợi 10 để thành, là số sinh

thành đều lấy 5 để hợp lại. Hiểu số Đại Diễn, thuận theo để lập, thì vạn vật sao có thể thoát ra

khỏi con số chăng?

Công